وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ ما هُمْ بِمُؤْمِنِينَ (8) يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ (9) فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ (10)
بعضی از مردم به زعم خودشان ایمان دارند ولی بدلیل اینکه مهر بر قلوبشان خورده خیال میکنند که مومن هستند . این افراد خود را برتر از خدا و مومنان میبینند و با آنان به خدعه میپردازند غافل از اینکه خدا از هر نفسی آگاه است . برای ایشان مرض است که نمیگذارد آنان راحت باشند و برای آنان عذابی دردناک است به سبب آنچه تکذیب و خدعه مکینند .
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُؤْمِنُونَ (6) خَتَمَ اللَّهُ عَلى قُلُوبِهِمْ وَ عَلى سَمْعِهِمْ وَ عَلى أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ (7)
باید دانست که کافر فقط به امثال ابوجهل گفته نمیشود بلکه به هر عدم اعتنایی ، کفر میگویند مثلا علی هم کافر است منتهی به ظلم به همنوع . فرق ابوجهل با علی درین است که مهری بر قلب ابوجهل زده شده باعث شده او به خوبیها بی اعتنا باشد و مهری که خدا بر قلب علی زده او را از بدی ها و زشتی ها باز داشته است .
أُولئِكَ عَلى هُدىً مِنْ رَبِّهِمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ(5)
خصوصیاتی که برای متقین ذکر شد موجباتی فراهم میاورد که باعث میشود که نوری آنها را هدایت کند که فراتر از نور الهی است و آن نور عقل است .
و اینها همان تمییز دهندگان بین خوب و بد هستند .
وَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ (4)
ایمان بر آنچه بر محمد و قبل از او نازل گشته همان است که بر قلب و دل هر انسان خطور میکند که همانطور که در آیه اول بیان گشت شکی در آن نیست .
آخرت همان غیب است و کسانیکه به آخرت یقین دارند همان کسانی هستند که به غیب ایمان دارند . توضیح بیشتر اینکه الله و امر او در آخرت ظاهر است که چشم و گوش باطن هم اکنون قادر به درک آن است و بدین دلیل عالم آخرت را عالم غیب میگوییم چون با حواس ظاهری قابل درک نیست . کسانی هستند که با قوای درونی آخرت را مشاهده میکنند و بدان یقین دارند .
الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ [3]
ایمان به غیب یعنی ایمان به خدا البته این ایمان زبانی نیست بلکه جاری دیدن خدا در عالم و این نتیجه را گرفتن که تمام حوادث را خدا برای انسان به گونه ای رقم میزند که به نفع او باشد .
در مورد اقامه نماز هم باید گفت که مقصود نمازیست که دایمی باشد .
درباره انفاق هم دانستن این نکته مهم است که منافق کسی است به فکر سود بیشتر و اهل احتیاط است بنابراین منافق اعمال ریسکی مانند انجام نمیدهد . در این آیه کسانیکه انفاق میکنند هم اینگونه هستند یعنی طوری مال یا علم خود را میبخشند که آسیبی متوجه آنها نشود .
ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ (2)
منظور از آن کتاب ، کتابیست که در قلب انسان وجود دارد و شکی در آن نیست چون علم بالوجدان است و گرنه در این مصاحف شک و تردید وجود دارد . این کتاب به خداپرستی برای متقین امر میکند . رمز اینکه این کتاب فقط متقین را هدایت میکند این است که فقط متقین بین نوشته های الهی و غیر آن فرق میگذارند . عده ای کثیری که متوجه کتاب الهی نیستند و برخی هم که توجه دارند ار سر عناد با آن میستیزند که دلیلش خواهد آمد .
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم
الم(1) اسلوب و معارف قرآن بگونه ای است که هم اشاعره بدان چنگ میزند و هم معتزله . تمامی فرق اسلامی برای تایید خویش بدان تمسک میجویند و این معجزه ایست که از کنار هم قرار گرفتن همین حروف بوقوع پیوسته است .
" صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیهم و الضالین " صراط کسانیکه بدانها نعمت عطا شده ، صراط اهل توحید است . و مغضوبین کسانی هستند که راه راست را دانسته اند ولی با آن مخالفت میکنند . ضالین هم کسانی هستند که کاری را انجام میدهند که گمان میکنند درست است در صورتیکه اینگونه نیست .
"اهدنا الصراط المستقیم" راه مستقیم در حالیکه یک راه است ولی با توجه به احوال انسانها به تعداد همه شان متعدد میشود و به راهی مستقیم گفته میشود که کاملا مطایق میل باشد و انسان در آن راه هیچ گونه ناراحتی و غم و رنجی احساس نکنند و بهنظر میرسد که این سوره و این آیه مکی باشد چون فقط الله نیست که انسان را بسوی راه راست هدایت میکند بلکه عقل نیز درین عرصه نقش و سهم دارد . عقل رسول اکرم در مکه قوام مورد نظر خدا را نیافته بود پس تا کمال مورد نظر خدا هدایت به خداوند نسبت داده میشود .
درباره این سایت